De lijn tussen gek en geniaal is vaak flinterdun. Kijk naar Zlatan Ibrahimović, Paul Gascoigne, Éric Cantona en niet te vergeten Diego Armando Maradona. Soms briljant, maar vaak ook compleet de weg kwijt. In deze vreemde coronatijden duiken er plots steeds meer mensen en organisaties op waarvan je jezelf de vraag kan stellen ‘zijn ze nu geniaal of knettergek?’.
Laat ik beginnen met de virologen en medici. Want in dit sportloze tijdperk zijn zij ineens de nieuwe televisiesterren. En daar is niet iedereen even goed op voorbereid. Ab Osterhaus wel. Hij heeft een leven lang gewacht op een pandemie en nu er eentje is, laat hij niet meer los. Welbespraakt en met een duidelijke – vaak onheilspellende – mening doet hij een poging het onaantastbaar geachte wereldrecord ‘Op televisie zijn’ van Peter R. de Vries te verbreken.
Tegenover de charmante Osterhaus staat de zure Anne Wensing. Gisteren viel ze hopeloos door de mand toen ze aan tafel bij Op1 werd geconfronteerd met een horkerige hoogleraar – Ira Helsloot – die zich afvroeg hoeveel ellende we onszelf nog op de hals gaan halen om het leven van corpulente, hoogbejaarde mensen te rekken. In plaats van met argumenten, kwam Wensing niet verder dan het trekken van gekke bekken en gebrabbel over cijfers. Het ongemak van Wensing was wel te verklaren. Want waar virologen het land liefst nog minstens een jaar lang zouden gijzelen, pleitte de hoogleraar juist voor het zoveel mogelijk op gang houden van de maatschappij. En daarmee zou dus ook het tijdelijke koninkrijk van de virologie instorten.
Wie van deze twee nu gek of geniaal is durf ik niet te zeggen en ook over het RIVM krijg ik steeds meer twijfels. Dagelijks toveren ze wat nietszeggende cijfers uit de hoge hoed waarmee het land het moet doen. Testen doen ze niet, waardoor iedere context en nuance ontbreekt. En hoewel er vanuit China al lang bekend was dat coronapatiënten gemiddeld veel langer op de IC-afdeling liggen (23 dagen), bleef het RIVM rekenen met tien dagen en kunnen alle scenario’s waar Nederland zich al een maand aan vastklampt de prullenbak in.
Om de verwarring compleet te maken spreekt men over “een voorzichtig positieve trend” terwijl de cijfers dagelijks recordhoogtes bereiken. Dit wordt dan weer verklaard door de open deur dat “de cijfers aannemelijk lager liggen dan wanneer we geen maatregelen zouden nemen”. Ik hoop dat Jaap van Dissel en kornuiten achteraf het predicaat ‘geniaal’ verdienen, maar ik vrees ondertussen steeds meer dat ‘gek’ beter op z’n plek is.
Over de KNVB is deze vraag gelukkig veel eenvoudiger te beantwoorden. Daar heeft men nog steeds de illusie dat het voetbal straks gewoon weer hervat gaat worden. Zelfs voor de (kelderklasse-)amateurs. Terwijl heel Nederland 1,5 meter afstand moet houden, verwacht de KNVB dat we straks gezellig bij elkaar in het autootje stappen, samen de krappe kleedkamer ingaan, een balletje trappen en misschien na afloop nog even een pilsje pakken in de drukke kantines. Het zou mooi zijn, maar tenzij de KNVB inside information heeft over een medicijn of vaccin dat zeer binnenkort op de markt komt, kan ik maar één conclusie trekken: knettergek.